سنگهای تزئینی و نما چگونه بهینهسازی می شوند؟
سنگهای تزئینی و نما چگونه بهینهسازی می شوند؟
سنگهای تزئینی و نما چگونه بهینهسازی می شوند؟
سنگهای تزئینی و نما؛ روشهای بهبود کیفیت سنگ در کاربرد سنگ های تزیٔینی و نما مشکلاتی نظیر گونیا نبودن، ناهمخوانی ضخامت و عدم یکنواختی ابعاد پلاکها وجود دارد که باید با افزایش دقت ماشین آلات و نیروی انسانی و زیر نظر مشاور تخصصی نما مرتفع شود. عوامل موثر در کیفیت سنگ های تزیٔینی و نما عبارت اند از:
کیفیت سنگ خام
ماشین آلات و تجهیزات معدنی و سنگبری
نحوه استخراج، برش، ساب و صیقل سنگ
نیروی انسانی
دقت در انتخاب و نصب سنگ
رنگ آمیزی سنگ
روشهای مختلفی برای رنگآمیزی سنگها وجود دارد. در مورد بعضی از آنها به ویژه سنگهای سیاه، سبز و قرمز می توان از واکسهای رنگی موجود در بازار استفاده کرد اما رنگ حاصل از این روش دایٔمی نیست و در اغلب موارد باید به طور مرتب واکس را تجدید کرد. روش دیگر رنگ آمیزی سنگ، بتونهکاری یا بتونه های رنگی است. بدین ترتیب که به هنگام بتونهکاری، از بتونه ای با رنگ مشخص استفاده میکنند و بعد از ساب و صیقل، رنگ بتونه با سنگ ترکیب رنگی ایجاد می کند.
در مرحله ساب و صیقل نیز میتوان از پودرهای رنگی استفاده کرد که تا حدودی می توانند رنگ سنگ را تغییر دهند. در این روش اگر پودری که استفاده میشود رنگ بخصوصی داشته باشد، علاوه بر ساب و صیقل، رنگ سنگ را نیز عوض می کند.
در روش های جدید رنگ آمیزی، سنگ را تحت فشار قرار میدهند تا رنگ در داخل بافت سنگ نفوذ کند و بدین ترتیب سنگ رنگ جالبی به خود می گیرد که بسیار طبیعی نیز به نظر میرسد. برای رنگ آمیزی سنگ از حوضچههای رنگ نیز استفاده میکنند، بدین ترتیب که سنگ را به مدت زیادی داخل این حوضچههای رنگ قرار میدهند تا رنگ را به خود بگیرد.
رزین کاری سنگ
بتونهکاری معمولاً روی سنگ تراورتن بدلیل تخلخل بالا در این سنگ انجام میشود و سنگهای دیگر را به ندرت بتونهکاری میکنند. بتونهکاری تراورتن به سلیقه، جلوه مورد نظر و کاربرد سنگ بستگی دارد. علاوه بر بتونهکاری میتوان از اپوکسی و پلیاستر هم استفاده کرد که در اصطلاح بازار به هر دو رزین می گویند البته رزین ماده اولیه و سازنده هر دو نوع میباشد.
رزین پلیاستر در حالتهای مایع، نیمه جامد و جامد کاربرد دارد. رزین ها در دو نوع شفاف و رنگی موجود می باشند که نوع رنگی میتواند رنگدانههای مختلفی داشته باشد. در اغلب سنگبریها از این رزین به دلایل ارزان بودن، نیاز نداشتن به تجهیزات ویژه، قابلیت خشک شدن در آفتاب، مقاومت در برابر اشعهها و داشتن ویسکوزیته بالا استفاده میشود. هر دو نوع رزین ذکر شده برای گیرش بهتر نیاز به سفت کننده (هاردنر) دارند. زمان واکنش در نوع پلی استر سریعتر از نوع اپوکسی است و به خاطر ویسکوزیته بالا و گیرش سریع، عمق نفوذ کمتری دارد. بعد از اینکه سطح سنگ به وسیله رزین پوشیده شد، به منظور پخت رزین از کوره استفاده می شود.
در صورتی میتوان فرآوری بهتری روی سنگ انجام داد و سنگ با ارزشتر شود که از رزین اپوکسی استفاده گردد. این رزین قیمت بالاتری نسبت به سیمان و پلی استر دارد ولی در مقابل اشعه فرابنفش که به اختصار به آن اشعه UV نیز گفته میشود، مقاوم است یعنی در مقابل آفتاب زرد نمیشود. جنس رزین اپوکسی بسیار محکم تر از پلی استر است. تنش حد تحمل آن ۵۰-۶۰ مگاپاسکال است در حالیکه حد تحمل رزین پلی استر ۱۳-۱۴ مگاپاسکال است.
با اینکه استفاده از این رزین در بازارهای جهانی رایج است، در ایران آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفته است. نکته قابل توجه این است که هر رزینی که از آن استفاده میشود، باید ضریب انبساط طولی و حجمی نزدیک به سنگ داشته باشد، سطح آن پس از استفاده، ساب بردارد و پس از مصرف، نشست نکند.
همچنین رزینها قابلیت تغییر رنگ دارند. معمولاً رنگ آنها را با سنگ هماهنگ میکنند. البته رزین شفاف رنگ ندارد و در سنگهای مرمر و تراورتنهای با ارزش که حفرات سطحی دارند، استفاده میشود. روش دیگر رزین کاری، روش UV است. تفاوت آن با رزین های دیگر در این است که سخت کننده آن، اشعه UV است. در آن هیچ سخت کننده شیمیایی استفاده نشده است و با توجه به اینکه روی سنگ سخت نمیشود، میتوان اضافه آن را به راحتی برداشت. جهت خشک کردن این رزین باید از کوره مخصوص تابش اشعه UV استفاده کرد.
برش طولی و عرضی سنگ نما
در مرحله برش طولی سنگ، پس از برش بلوک، پلاکهای بزرگ را تحت عملیات برش طولی قرار داده و آن ها را به صورت پلاکهایی با پهنای یکسان درمیآورند. در مرحله برش عرضی سنگ، پلاکهای ساب داده شده به عرض مورد نظر مطابق با مشخصات محصول نهایی برش داده میشود. معمولاً برای تبدیل ورقههای بزرگ سنگ به پلاک های مختلف از دستگاههای مختلف فرز (دیسک) استفاده می شود. در کارخانه های بزرگ، استفاده از فرز دروازهای متداولتر است که معمولا دیسکی به قطر ۵۰ یا ۶۰ سانتی متر دارند. روی میز فرز تا حدود ۱۰ ورق روی هم قرار می گیرند.
پس از تنظیم دستگاه به ابعاد دلخواه عملیات برش انجام می شود. معمولاً در کنار فرز دروازهای از قله برهای خودکار با تیغه های ۳۰ تا ۴۰ سانتی متری نیز استفاده میشود. روشهای برش عرضی متداول، استفاده از دیسکهای برش موازی با هم و روش تکدیسک است که روش اول ظرافت و دقت بیشتری دارد در صورتیکه روش تکدیسک ظرفیت تولید بالاتری دارد.